Modern çağın 'modern' sıfatına kavuşmasındaki en büyük ve en önemli etken şüphesiz teknolojik gelişmelerdir. Teknoloji, insanoğlunun kol gücünün sınırlılığını kabul edip; akıl ve zeka gücüne verdiği önemin artmasıyla gelişmeye başlamış ve bu gelişme pozitif yönlü bir ivme kazanmıştır.
Teknolojinin gelişmesi onunla iç içe yaşamaya başlayan insanoğlunun hayatında da değişiklikler meydana getirmiştir. Başta tereddütle yaklaşılsa da sunduğu kolaylıklar teknolojiyi zamanla vazgeçilmez hale getirmiştir. Özellikle haberleşme ve eğlence alanında geliştirilen teknolojik ürün ve uygulamalar insanın kişisel, sosyal ve idari ilişkilerine de yansımış; bu alanlarda köklü değişiklikler yaşanmasına sebebiyet vermiştir. Örneğin mektuplaşma yerini mesajlaşmaya, sosyal gruplar yerini sanal gruplara, vatandaşlık ise yerini dijital vatandaşlığa bırakmıştır. Günümüzde teknoloji giydiğimiz kıyafetlerden yediğimiz yemeğe, konuştuğumuz konulardan aldığımız hizmetlere, günlük rutinlerimizden arkadaşlık yaptığımız insanlara kadar hayatımızın her alanını etkilemiş durumda. Hal böyleyken insanların kafasında teknolojinin kullanımı konusunda soru işaretleri oluşmaktadır.
Teknolojiyi Kullanalım Ama Nasıl?
1) İyiye Kullanım
a) Güvenli kullanım: Kişinin internet ortamında paylaştığı kişisel bilgilerini mümkün olduğunca sınırlı tutması, tarayıcı ve işletim sistemindeki gizlilik ayarlarını açması, bağlantı ve linklerin güvenirliğinden emin olarak hareket etmesi ve uygunsuz içeriklerden arınık bir şekilde kullanması demektir.
b) Sınırlı Kullanım: Kişinin fiziksel, duyuşşal ve bilişsel gelişim özellikleri ile içinde bulunduğu yaş ve dönem özelliklerini göz önünde bulundurarak teknoloji ile geçirdiği zamanı bunlara göre ayarlamasıdır. Yaş ile teknolojik cihaz karşısında geçirilmesi uygun bulunan süre paralellik göstermektedir. Yaş-süre tablosu şu şekildedir:
Yaş |
Süre |
0-3 |
Bu yaşta çocuklar ekran ile tanıştırılmamalı |
3-6 |
En fazla 30 dakika |
ilkokul |
En fazla 45 dakika |
Ortaokul |
En fazla 1 saat |
Lise |
En fazla 2 saat |
c) Bilinçli Kullanım: Kişinin sanal ortamda edindiği bilgileri kendi eleştiri süzgecinden geçirip bunların doğruluğunun veya yanlışlığının farkında olması ve bu doğrultuda güvenilir kaynaklardan faydalanmasıdır.
d) Faydalı Kullanım: Teknolojiyi doğru amaçlarımız doğrultusunda bize fayda getirecek şekilde kullanmaktır.
e) Sorumlu Kullanım: Bireyin internet ortamında etik ve ahlaki kurallara uygun hareket etmesidir.
2) Kötüye Kullanım
İnterneti denetimsiz, sınırsız ve amaçsız, gündelik yaşamı ve sorumlulukları aksatacak şekilde, uzun süreli, uygunsuz içeriklere maruz kalarak, fiziksel, sosyal, psikolojik ve zihinsel gelişimi olumsuz etkileyecek biçimde kullanmak.
İnternetin uzun süreli ve denetimsiz kullanımının fiziksel, sosyal, psikolojik ve zihinsel sonuçları vardır.
Fiziksel Zararları
· Genel sağlık durumunda bozulma (göz yorgunluğu, sırt-boyun ağrıları, yorgunluk, hareketsiz kalma vb.)
· Uyku düzeninde bozulma
· Göz rahatsızlıkları
· Baş ağrıları
· Hareketsizlik sonucu aşırı kilo alımı
Kişinin Sosyal Hayatına Olan Zararları
· Arkadaşlık ilişkilerinde bozulma
· Derin ilişkiler kurma ve sürdürmede sorun yaşama
· Aidiyet duygusunda zayıflama
· Özgüven eksikliği sonucu toplum önünde konuşmada zorluk yaşama
· Sanal ortamı sosyal ortama tercih etme
· Sorumluluklarını yerine getirmede zorlanma
Psikolojik Açıdan Zararları
· Birey kendini tanıma fırsatı bulmaz
· Kişinin, amaç ve hedef belirlemede ve bunlara ulaşmada zorluk çekmesi
· Depresif ruh hali
· Kaygı bozuklukları
· Dürtüsellik
· Zaman algısını yitirmek
· Ani duygu değişiklikleri
· Sinirlilik, huzursuzluk
· Beyin ve sinir sisteminde bozulma
Zihinsel Açıdan Zararları
· Çocukların hayal gücünün zayıflamasına yol açma
· Dikkat eksikliği
· Akademik açıdan gerilik
· Zihinsel gerilik benzeri belirtiler
· Çocuklarda konuşmada gecikme
Sayın veliler, yukarıda verilen bilgiler ışığında okul-veli-rehberlik servisi iş birliği anlayışı çerçevesinde tüm paydaşların ortak hareket etmesi, kazandırılacak hedefler için büyük önem arz etmektedir. Bu anlamda teknolojinin bilinçli kullanılması konusunda sizin üzerinize düşen teknolojiyi yerinde ve yeterince kullanmaya ve kullandırmaya özen göstermek, konunun eksilerini ve artılarını çocuğunuzla beraber masaya yatırarak, aileniz ve çocuğunuz için en uygun karar ve sınırları beraberce belirlemeniz olacaktır. Unutmayın! teknoloji amaç değil; amaçlarımıza ulaşmamıza yardımcı olabilecek bir araçtır.
Ömer POLAT
Rehber Öğretmen/Psikolojik Danışman
.
Adres:
Selahattin Mah. Doktor İsmail Beşikçi cad. no 59/A Silvan/Diyarbakır
Telefon
05378109471